Δευτέρα 29 Οκτωβρίου 2018

Στέφανος Ροζάνης: [Μόνον η απουσία δημιουργεί]




Εχω την εντύπωση ότι πολλά πράγματα έχουν παρεξηγηθεί σε σχέση με αυτό που αποκαλούμε «δυτικός πολιτισμός» και πολύ περισσότερο σε σχέση με αυτό που ονομάζουμε «εξειδικευμένο υποκείμενο» μέσα στον δυτικό πολιτισμό. Ενα μόρφωμα που το αναπαράγουν δυστυχώς τα πανεπιστήμιά μας. Σχεδόν αποσιωπάται το γεγονός ότι πίσω από κάθε μεγάλη επίτευξη της επιστήμης, πίσω από τον Χάιντεγκερ, πίσω από τον Φρόιντ, πίσω από τον Αϊνστάιν, βρίσκεται ζωντανό το πνεύμα αυτής της γλωσσολογικής μυστικιστικής παράδοσης, χωρίς την οποία το ανθρώπινο πνεύμα δεν μπορεί να διαπορευθεί, όπως λέμε στη φιλοσοφία. Είναι εκπληκτικά δηλωτική στο σημείο αυτό η Καμπάλα όταν λέει πως μόνον η απουσία δημιουργεί, ποτέ η παρουσία. Μόνον η απουσία του ανθρώπου δημιουργεί τον άνθρωπο, μόνον η απουσία του Θεού δημιουργεί τον Θεό, μόνον η απουσία ενός πρακτικού πνεύματος μπορεί να δημιουργήσει ένα αντίστοιχο πνεύμα. Γι" αυτόν ακριβώς τον λόγο προσπαθούμε, όσοι έχουμε απομείνει και στον βαθμό που μπορούμε βέβαια, να ανοίξουμε όχι μόνον τα πανεπιστήμια αλλά και τις τέχνες προς αυτόν τον προσανατολισμό. Εναν προσανατολισμό που δημιουργούσε ακόμα και στον Μεσοπόλεμο ή πριν από τον Μεσοπόλεμο τα μεγάλα μεταρομαντικά πνεύματα ενός Ροντέν και ενός Βαν Γκογκ. Πνεύματα που δεν είναι δυνατόν να τα ερμηνεύσεις με βάση το τεχνικό και τεχνολογικό τους διάβασμα. Χρειάζονται ένα άλλου είδους υπόβαθρο. Αυτό το υπόβαθρο μάς το δίνει η μυστικιστική κοινωνία και – ακόμη περισσότερο – η ίδια μας η γλώσσα. Ο Βάλτερ Μπένγιαμιν μιλούσε για τη «μαγεία της γλώσσας». Αυτό σημαίνει το να είναι κανείς ανοιχτός.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου