Παρασκευή 24 Απριλίου 2015

Pietro Metastasio: [Or che niega i doni suoi] (Απόδοση: Διονύσιος Σολωμός)



Or che niega i doni suoi,
 La stagion de' fiori amica,
 Cinta il crin di bionda spica;
 Volge a noi
 L'estate il piè.
   E già sotto al raggio ardente,
 Così bollono l'arene,
 Che alla barbara cirene,
 Più cocente
 Il sol non è.

Più non hanno i primi albori
  Le lor gelide rugiade;
  Più dal ciel pioggia non cade,
  Che ristori
  È l' erba e 'l fior.
    Alimento il fonte, il rio
  Al terren più non comparte,
  Che si fende in ogni parte
  Per desìo
  Di nuovo umor.

Polveroso al Sole in faccia
  Si scolora il verde faggio,
  Che di frondi al nuovo maggio
  Le sue braccia
  Rivestì;
    Ed ingrato al suol natìo
 Fuor del tronco ombra non stende,
 Nè dal Sol l' acque difende
 Di quel rio,
 Che lo nutrì.

Molle il volto, il sen bagnato
  Dorme steso in strana guisa
  Su la messe già recisa
  L' affannato
  Mietitor;
    E con man pietose, e pronte
  Va tergendogli la bella
  Amorosa villanella
  Dalla fronte
  II suo sudor.

Là su l' arido terreno
  Scemo il can d'ogni vigore
  Langue accanto al suo Signore,
  E nè meno
  Osa latrar;
    Ma tramanda al seno oppresso
 Per le fauci inaridite
 Nuove sempre aure gradite
 Con lo spesso
 Respirar.

Quel torel, che innamorava
  Del suo ardir ninfe, e pastori,
  Se ne' tronchi degli allori
  S' avvezzava
  A ben ferir;
    Del ruscello or su le sponde
  Lento giace, e mugge, e guata
  La giovenca innamorata,
  Che risponde
  Al suo muggir.

Per timor del caldo raggio
  L' augellin non batte l' ale;
  Alle stridule cicale
  Cede il faggio
  L' usignol.
    Mostran già spoglie novelle
  Le macchiate antiche serpi,
  Che ravvolte a' nudi sterpi
  Si fan belle
  In faccia al Sol,

Al calor del lungo giorno
  Senton là ne' salsi umori
  Anche i muti abitatori,
  Che il soggiorno
  Intiepidì;
    E da' loro antri muscosi
  Più non van scorrendo il mare,
  Ma fra' sassi, e l' alghe amare
  Stanno ascosi
  A' rai del dì.

Pur l' estate tormentosa,
  S' io rimiro, amata Fille,
  Le tue placide pupille,
  Sì penosa
  A me non è.
    Mi conduca il cieco Dio
  Fra' Numidi, o al mar gelato,
  Io sarò sempre beato,
  Idol mio,
  Vicino a te.

Benchè adusta abbia la fronte,
  Con le curve opposte spalle
  Una ombrosa opaca valle
  Cela il monte
  Al caldo Sol:
    Là dall' alto in giù cadendo
  Serpe un rio limpido, e vago;
  Che raccolto in picciol lago
  Va nutrendo
  Il verde suol.

Là del Sol dubbia è la luce,
  Come suol notturna Luna;
  Nè pastor greggia importuna
  Vi conduce
  A pascolar.
    E, se v' entra il Sol furtivo,
  Vedi l' ombra delle piante
  Al variar d' aura incostante
  Dentro il rivo
  Tremolar.

Là mia vita uniti andiamo;
  Là cantando il di s' inganni.
  Per timor di nuovi affanni
  Non lasciamo
  Di gioir;
    Che raddoppia i suoi tormenti
  Chi con occhio mal sicuro
  Fra la nebbia del futuro
  Va gli eventi
  A prevenir.

Me non sdegni il biondo Dio,
  Me con Fille unisca Amore,
  E poi sfoghi il suo rigore
  Fato rio,
  Nemico Ciel:
    Che il desìo non mi tormenta
  O di fasto, o di ricchezza;
  Nè d' incomoda vecchiezza
  Mi spaventa
  Il pigro gel.

Curvo il tergo, e bianco il mento
  Toccherò le corde usate,
  E alle corde mal temprate
  Roco accento
  Accoppierò.
    E a que' rai non più vivaci
 Rivolgendomi talora,
 Sulla man, che m' innamora
 Freddi baci
 Imprimerò.

Giusti Dei, che riposate
  Placidissimi su l' etra,
  La mia Fille, e la mia cetra
  Deh serbate
  Per pietà.
    Fili poi la Parca avara
  I miei dì mill' anni e mille,
  La mia cetra, e la mia Fille
  Sempre cara
  A me sarà.


***


Το καλοκαίρι


Τώρα η άνοιξη μας έκρυψε
τ' ανθηρά, τα ωραία της δώρα,
και προβαίνει ασταχοφόρα
του καλοκαιριού η αυγή.

Και αποκάτου από τον ήλιο
τόσο του άμμου η λαύρα αυξύνει,
που εις τη βάρβαρη Κυρήνη
μόλις είναι η λαύρα αυτή.

Τώρα πλέον το γλυκοχάραμα
η δροσιά δε συντροφεύει,
χόρτο ούτ' άνθι θεραπεύει
μήτε μία σταλαματιά.

Πλέον δε σέρνει ο ρύαξ το ρεύμα
εις την γην οπού διψάει
και σκασμένη αναζητάει
τα καρπόφορα νερά.

Τη φαγό κοιτάζει ο ήλιος
μπουχωμένη, χλωμιασμένη,
που είδε ο Μάης ξανανιωμένη
εις τα φύλλα, εις τη μορφή·

και εις την γην την μητρικήν της
σκιάν ολίγη δεν αφήνει,
μήτε σκιά του ρύακος δίνει
που της έδωσε θροφή.

Ιδρωμένος στήθια, πρόσωπο,
πάνω εκεί στα θερισμένα,
με τα μέλη ξαπλωμένα,
να, κοιμάται ο θεριστής·

πάει, και τς ίδρωτες που τρέχουν,
από πάνου του γυρμένη,
η βοσκούλα ερωτεμένη
του σφουγγίζει παρευθύς.

Κείτεται στην γη την άκαρπη
το σκυλί κι αδυναμίζει
και ποτέ του δε γαβγίζει
στον αυθέντη του κοντά·

αλλά το ξερό λαρύγγι
πολεμάει να ξανασάνει,
παίρνει αέρηδες και βγάνει
λαχανιάσματα συχνά.

Κειος ο ταύρος, που ποιμένες,
νύμφες, του 'χανε καμάρι,
με τα κέρατα αντιβάρει
εις τα δέντρα δυνατά, -

τώρα αργός κοιτάει, μουγκρίζει,
στου αυλακιού την πρασινάδα,
και με μούγκρισμα η γελάδα
αποκριέται ερωτικά.

Τα πετούμενα ησυχάζουν·
μελωδίες δεν ασηκώνει
το γλυκόφωνο τ' αηδόνι,
αλλ' ο τσίτσικας λαλεί.

Και τα εντύματα τα νέα
δείχνουν τα παλαιά τα φίδια·
διπλωμένα στα φραξίδια
προς τον ήλιο έχουν στολή.

Της ημέρας της μακρίας
εις την κάψα, ως και τα μαύρα
και τα ψάρια από τη λαύρα
έχουν κύματα ζεστά·

Και από τ' άντρα τους δε βγαίνουν
μέσ' στο πέλαο να τρέχουν,
αλλ' οικιά στες πέτρες έχουν
και εις τα φύκια τα πικρά.



Απόδοση στα ελληνικά:
Διονύσιος Σολωμός


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου